एजेन्सी । भारतले अमेरिकाबाट नयाँ हतियार र विमान खरिद गर्ने योजना स्थगित गरेको छ ।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले भारतको निर्यातमा लगाएको करपछि भारतको असन्तुष्टिको यो पहिलो ठोस संकेत हो । यसले दुई देशबीचको सम्बन्ध दशकौँयताकै निम्न स्तरमा पुगेको समाचार संस्था रोयटर्सले जनाएको छ ।

विज्ञापन

भारतले रक्षा मन्त्री राजनाथ सिंहलाई आगामी हप्ताहरूमा खरिद सम्बन्धी घोषणाका लागि अमेरिका पठाउने योजना बनाएको भए पनि उक्त भ्रमण रद्द गरिएको भारतीय  अधिकारीले बताएका छन् ।

विज्ञापन

रूसले युक्रेनमा गरिरहेको आक्रमणलाई भारतले सहयोग गरेको आरोप लगाउँदै अगस्ट ६ मा ट्रम्पले भारतको रूसी तेल खरिदलाई लिएर २५ प्रतिशत अतिरिक्त आयात कर  लगाएका थिए । यसले भारतीय निर्यातमा कुल कर ५० प्रतिशत पुगेको छ । यो अमेरिकाको कुनै पनि व्यापारिक साझेदारमाथि लगाइएको सबैभन्दा उच्च कर हो ।

ट्रम्पले कर नीतिमा छिटो परिवर्तन गर्ने इतिहास छ ।  भारतले अमेरिकासँग छलफल गरिरहेको बताएको छ ।

कर र द्विपक्षीय सम्बन्धको दिशा स्पष्ट भएपछि रक्षा खरिदअगाडि बढ्नसक्ने भन्दै एक अधिकारीले भने, “अहिले जति छिटो अपेक्षा गरिएको छ, त्यति छिटो हुँदैन ।”

खरिद स्थगित गर्ने लिखित निर्देशन नदिइएको अर्का अधिकारीले बताएको समाचारमा उल्लेख छ । यसले छिट्टै निर्णय उल्टाउन सक्ने सम्भावना रहेकोतर्फ संकेत गर्ने भए पनि अहिलेलाई कुनै प्रगति नभएको बताइएको छ ।

यो समाचार प्रकाशित भएपछि भारत सरकारले रक्षा मन्त्रालयको स्रोतलाई उदृत गर्दै खरिद वार्ता स्थगित भएको समाचारलाई झुटो र मनगढन्ते भनेर खण्डन गरेको छ । मन्त्रालयले खरिद प्रक्रिया विद्यमान प्रक्रिया अनुसारअगाडि बढिरहेको बताएको छ ।

हालैका वर्षहरूमा अमेरिकासँग नजिकको साझेदारी बनाएको दिल्लीले आफूलाई अनुचित रूपमा निशाना बनाइएको र अमेरिका तथा युरोपेली सहयोगीहरूले आफ्नो हितमा मस्कोसँग व्यापार गरिरहेको बताएको छ ।

अमेरिकासँग जनरल डायनामिक्स ल्यान्ड सिस्टम्सद्वारा निर्मित स्ट्राइकर लडाकु विमान र रेथियन्स र लकहिड मार्टिनद्वारा विकसित ज्याभलिन एन्टी–ट्यांक मिसाइलको खरिद वार्ता करका कारण स्थगित भएको रोयटर्सले जनाएको छ ।

ट्रम्प र भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले फेब्रुअरीमा यी वस्तुहरूको खरिद र संयुक्त उत्पादनको योजना घोषणा गरेका थिए ।

रक्षा मन्त्री सिंहले रद्द भएको भ्रमणमा भारतीय नौसेनाका लागि ६ वटा बोइङ ए–८–आई टोही विमान र सपोर्ट प्रणालीको खरिद् घोषणा गर्ने योजना बनाएको दुई अधिकारीले बताए ।

३.६ अर्ब डलरको प्रस्तावित सम्झौतामा विमान खरिद वार्ता अन्तिम चरणमा थियो । बोइङ, लकहिड मार्टिन र जनरल डायनामिक्सले यसबारेमा प्रश्न गर्दा भारतीय र अमेरिकी सरकारलाई प्रश्न गर्न सुझाए । रेथियन्सले टिप्पणीका लागि अनुरोधको जवाफ दिएन ।